Wojciech Hermeliński: Ik zie het echt zwart

[Pieszyce]

Wojciech Hermeliński: Ik zie het echt zwart
22. Nov 2021 at 20:29




Wojciech Hermeliński: Ik zie het echt zwart

17 november 2021

Naar mijn mening kan dit in strijd zijn met de grondwet, omdat je niet door middel van een algemene wet een verbod kunt opleggen dat een strikte uitzondering zou moeten zijn. Artikel 21 van de grondwet
bepaalt dat eenieder recht heeft op vrijheid, die in uitzonderlijke situaties op de door mij genoemde gronden kan worden beperkt. Als een algemeen verbod wordt ingevoerd en daarvoor zeer vage bepalingen
worden gegeven, is dat gevaarlijk en kan men beweren dat het in strijd is met de grondwet - aldus Wojciech Hermeliński, voormalig voorzitter van de PKW en voormalig rechter van het Grondwettelijk Tribunaal.
Hij voegt eraan toe: - Het is typerend voor de vertegenwoordigers van de Wet en Rechtvaardigheid partij dat zij één bepaling, of een stukje van een andere, eruit pikken en zich alleen daarop baseren, zonder
de hele context te zien. Artikel 31, lid 1, van de Grondwet noemt de inhoudelijke voorwaarden voor beperking van rechten en vrijheden in het algemeen

JUSTYNA KOĆ: Hoe beoordeelt u de door de Sejm gewijzigde wet op de grensbescherming? Is het niet de invoering van een noodtoestand via de achterdeur?

WOJCIECH HERMELIŃSKI: Deze wijziging van de wet mag geen doorslaggevende kopie zijn van de in artikel 230 van de Grondwet genoemde noodtoestand. In de eerste plaats worden de betrokken entiteiten
nauwkeurig opgesomd - de Raad van Ministers, die het ontwerp voorbereidt, de president, die de verordening uitvaardigt, en vervolgens de Sejm, die de verordening aanvaardt en eventueel de noodtoestand
kan verlengen. In de wijzigingsvoorstellen hebben we alleen de Sejm.

In de bepalingen van de grondwet over de noodtoestand zijn er ook precieze voorwaarden waaraan moet worden voldaan, hier hebben we
te maken met een andere situatie.

Gisteren hoorde ik minister Wąsika zeggen dat artikel 52 van de grondwet toestaat dat het recht om zich in Polen te verplaatsen bij wet wordt beperkt. Ja, lid 3 van dit artikel vermeldt de mogelijkheid om de
bewegingsvrijheid bij wet te beperken, maar alleen in die mate. Het was immers de bedoeling een eventueel verplaatsingsverbod bij wet in te voeren, en niet bij verordening, zoals in de PRL. De premissen die
hiervoor bepalend zijn, zijn reeds vervat in een andere bepaling. Het is typerend voor de vertegenwoordigers van de Wet en Rechtvaardigheid partij dat zij één bepaling of een stukje van een andere bepaling
uitkiezen en zich alleen daarop baseren, zonder de hele context te zien. Artikel 31, lid 1, van de grondwet bevat de inhoudelijke voorwaarden voor elke beperking van rechten en vrijheden.

Het amendement bevat zeer algemene premissen - het besluit wordt genomen door de minister van Binnenlandse Zaken, na raadpleging van de hoofdcommandant van de grenswacht, die zich laat leiden door
de noodzaak de bescherming en de onschendbaarheid van de staatsgrens te waarborgen. Ik heb mijn twijfels of dit voldoende is en een verbod op het verblijf van anderen rechtvaardigt. Dit moet worden
verduidelijkt.

Ten tweede zou een dergelijke verordening ook in de toekomst kunnen worden gebruikt. Het zal een rechtshandeling zijn die als basis zal dienen voor verbodsbepalingen in andere situaties.

In het amendement wordt verwezen naar de staatsgrens, maar er wordt niet gespecificeerd of het gaat om het deel van de grens met Belarus
of de oostgrens, zodat het in de toekomst ook in andere situaties zal kunnen worden gebruikt.

Is dit in strijd met de grondwet?

Naar mijn mening kan dit in strijd zijn met de grondwet, omdat je niet door middel van een algemene wet een verbod kunt invoeren dat een strikte uitzondering zou moeten zijn. Artikel 21 van de grondwet bepaalt
dat eenieder recht heeft op vrijheid, die in uitzonderlijke situaties op de door mij genoemde gronden kan worden beperkt. Als een algemeen verbod wordt ingevoerd en zeer vage bepalingen worden gegeven,
is dat gevaarlijk en kan worden betoogd dat het in strijd is met de grondwet.

De toegang voor journalisten zal ook worden beperkt, omdat het besluit zal worden genomen door de bevelhebber van de grenswachten, en ook hier zijn er geen details - onder welke voorwaarden, voor hoe lang,
of voor twee uur of twee dagen. Een dergelijke bepaling in het amendement kan naar believen worden gebruikt.

Op dit moment mogen journalisten de verboden zone helemaal niet in en ik heb gelezen dat drie journalisten vandaag buiten de zone door soldaten in elkaar zijn geslagen. Dit ziet er erg gevaarlijk uit.

Wij kunnen allen zien wat er aan de grens gebeurt, de situatie is buitengewoon ingewikkeld, en hoe moeten wij in een dergelijke situatie optreden om
te voorkomen dat er twijfels van juridische of constitutionele aard rijzen?

Er zijn immers passende procedures die in acht moeten worden genomen, hoewel zij niet bedoeld zijn voor situaties van dit soort spanningen.

Deze procedures vloeien voort uit de grondwet, uit het asielrecht, uit het Verdrag van Genève, uit de vreemdelingenwetten, en veel is onlangs veranderd door de zogenaamde "uitvoer"-wet, die inhoudt
dat iedereen die buiten een grensdoorlaatpost de grens oversteekt onmiddellijk wordt teruggestuurd en dat hun asiel- of beschermingsverzoeken niet in behandeling worden genomen.

Er moet teruggekeerd worden naar de normale procedures,

maar aan de andere kant is het voor de Poolse staat niet moeilijk om al deze mensen die aan de grens staan op te nemen. In theorie zou dit kunnen worden gedaan door bijvoorbeeld centra aan de grens
te bouwen waar voedsel en warmte zouden worden verstrekt aan de immigranten terwijl zij wachten op de behandeling van hun aanvraag. Ik kan me niet voorstellen dat deze mensen daar maandenlang
zullen zitten en overgoten zullen worden met water uit een gieter, hoewel minister Kamiński zegt dat deze situatie nog kan voortduren.

Ik geef toe dat het moeilijk is om hier een goede oplossing te vinden, maar ik geloof dat we vooral moeten terugkeren naar de procedures die gevolgd moeten worden. Er hebben zich reeds situaties
voorgedaan waarbij enkele duizenden Tsjetsjenen volgens de normale procedures tot Polen werden toegelaten. In die tijd verliep het proces natuurlijk traag, maar Polen ontving wel een groot aantal mensen
uit Tsjetsjenië die bescherming zochten tegen de onderdrukking in het land. De groep die vandaag aan de grens staat, is niet groter. Het is niet mijn bedoeling te eisen of te overtuigen dat zij binnengelaten
moeten worden, maar de procedures die gewaarborgd worden door bijvoorbeeld de Conventie van Genève en door wetten die al vóór de ongrondwettelijke amendementen waren opgesteld, moeten worden
toegepast.

Zij moeten in de gelegenheid worden gesteld hun verzoek op een humane manier in te dienen, met inachtneming van de grondwettelijke orde.

Hoe zit het met een noodtoestand? Misschien zou de meest grondwettelijke oplossing zijn om het twee dagen na het einde ervan opnieuw in te voeren
 volgens de procedures?

De grondwet zegt niet of het mogelijk is na het einde van een staat een andere staat in te voeren, maar dit zijn zeker slechte praktijken. In de Volksrepubliek Polen werden mensen 48 uur vastgehouden,
op straat vrijgelaten en daarna onmiddellijk weer vastgezet. Dit zijn slechte herinneringen, en de regering heeft dit scenario al verworpen.

Minister Ziobro heeft een nieuwe hervorming van de rechterlijke macht aangekondigd. De structuur wordt afgevlakt van 3 naar 2, wat de efficiëntie ten
goede moet komen. Alle rechters hebben dezelfde status en worden slechts één keer benoemd. Voorlopig zijn dit slechts veronderstellingen, zoals
de minister benadrukte. Is dit een hervorming of een verdere "ontrafeling van de rechtbanken", zoals sommigen zeggen?

Ik vrees dat dit de totale degradatie van de rechterlijke macht zal voltooien. Het is van meet af aan duidelijk geweest dat de autoriteiten de rechters en de rechtbanken onder de duim willen krijgen. Dit door
minister Ziobra gepresenteerde project is een stap vooruit, en ik begrijp dan ook dat de minister deze conferentie wilde gebruiken om de premier of de president ertoe aan te zetten het project sneller uit
te voeren.

Afvlakking op zich wordt door de grondwet niet verboden, er staat alleen dat de procedure in twee instanties moet worden gevoerd. Ik heb zelfs rechters horen zeggen dat dit een goede verandering zou
kunnen zijn. Er doen zich echter andere problemen voor, zoals het feit dat er slechts één titel van rechter van een gemeenschappelijk gerecht bestaat. Nu krijgt elke rechter die door de president wordt
benoemd een zogenaamd decreet, waarin staat dat hij of zij wordt benoemd tot rechter van een hof van beroep in die en die stad, of van een arrondissementsrechtbank in een andere stad. Ik begrijp dat
de minister wil dat deze decreten bij wet worden ingetrokken. Laten we ervan uitgaan dat dit zal gebeuren zonder de neo-KRS, zoals minister Warchoł ons heeft verzekerd, maar een andere kwestie is waar
de rechters hun ambt zullen uitoefenen.

Aangezien er geen differentiatie zal zijn en alleen arrondissements- en regionale rechtbanken, wie zal dan de rechters aanwijzen?

Ik vermoed, de minister, dus waar is het beginsel van niet-overdraagbaarheid van rechters dat in artikel 180 wordt genoemd? Ik vermoed dat er hier sprake zal zijn van een soortgelijk jongleerproces als bij
de openbare aanklagers, die, als zij onheil stichten, van de ene kant van Polen naar de andere kant zullen worden overgeplaatst. De minister heeft immers zelf gezegd dat dit zou kunnen gebeuren.

Ik zie een ander probleem in de kwestie van promoties. Ik denk dat het huidige systeem om rechters te bevorderen juist was. Een rechter direct na zijn opleiding moet nog veel leren, en kan bijvoorbeeld
nog geen uitspraak doen in een hof van beroep.

De rechtbanken moeten voor iedereen toegankelijk zijn, en daarom zullen de lokale autoriteiten in overleg met de rechtbanken in elke gemeente gerechts-
gebouwen inrichten. Is dit een goed idee?

Het is een vreemde fantasie van de minister, zoals apotheek of kleermakerij. De burgers zullen erheen kunnen gaan en het proces op het scherm kunnen volgen of er zelfs deel van kunnen uitmaken...
Ik ben benieuwd hoe de minister zich dit voorstelt, aangezien het tot dusver niet eens mogelijk is geweest om via internet een vordering in te dienen, zoals een rechter ons treffend in herinnering bracht.
En hoe zit het met de openbaarheid van het proces, zoals genoemd in artikel 45, iedereen kan immers naar het proces komen, en waar is de openbare bekendmaking van het vonnis, die ook in de Grondwet
wordt genoemd? Het is moeilijk voor te stellen. Zelfs met de incompetentie van de autoriteiten, zie ik het echt niet gebeuren.

Bovendien kun je niet alles in één keer doen: structuren platgooien, rechters overplaatsen en vervolgens het Hooggerechtshof liquideren.

De minister zegt dat de veranderingen het prestige van de SN zullen verhogen, de rechters hebben het over de vernietiging van de SN. Wat is uw oordeel hierover?

Voor mij is dit een de facto liquidatie van het Hooggerechtshof. Hoe kan het prestige van de Commissie worden verhoogd als zij van al haar bevoegdheden wordt ontdaan en zich alleen nog met buitengewone
klachten moet bezighouden? Volgens de grondwet waakt de Hoge Raad over de rechtspraak. Hoe kan hij dat doen als hij alleen buitengewone klachten beoordeelt, die in wezen klachten over rechterlijke
dwalingen zijn?

Het zal zich ook uitspreken over de geldigheid van verkiezingen, dus misschien is dat waar het hier echt om gaat?

Natuurlijk wel, en om de zogenaamde oude rechters uit het Hooggerechtshof te verdrijven. Als zij nu te horen krijgen dat zij zich moeten melden bij en paraderen voor het NCJ, stel ik mij voor dat de rechters
zullen buigen voor hun eer en niet zullen willen verschijnen voor een orgaan dat zij ongrondwettelijk achten. Zij zullen dus met pensioen moeten gaan. Iemand heeft het treffend zo'n immoreel voorstel genoemd.

Hetzelfde gold voor het Grondwettelijk Hof, toen een passage werd aangeboden dat niet-PiS rechters met pensioen gingen in ruil
voor een volledige vergoeding. Dat was ook een immoreel voorstel.

Rechters worden uit hun ambt gezet omdat zij een uitspraak van een nieuwe, door de neo-KRS benoemde rechter ondermijnen.

Hier wordt de status van de rechter niet aangevochten en wordt het besluit van de president niet aangevochten. De rechtspraak van de hoogste administratieve rechter is hier duidelijk dat het besluit van de
president oncontroleerbaar is - de rechter kan het niet toetsen. Wat wel in aanmerking wordt genomen, is elk geval waarin een rechter die door de president is benoemd op basis van een advies van een
ongrondwettig orgaan als het KRS, geen uitspraak kan doen in een specifieke zaak. Misschien zal hij in een andere zaak uitspraak kunnen doen omdat de partijen niet om zijn uitsluiting zullen verzoeken, of
zal de rechter die zijn uitspraak herziet, deze over het hoofd zien. Dit gaat niet over het een rechter ontnemen van zijn of haar status.

Ik begrijp dat dergelijke hervormingsplannen volgens u de EC er niet van zullen overtuigen dat wij betaald moeten worden uit de KPO...

Ik ben ervan overtuigd dat ze dat niet zullen doen. De EC heeft bij monde van de voorzitter drie voorwaarden gesteld: De afschaffing van de identiteitskaart van het Hooggerechtshof, de herplaatsing van
afgezette rechters en de afschaffing van de muilkorfwet en de repressie van rechters die oordelen volgens hun geweten. In het ontwerp-amendement wordt daar in het geheel niet naar verwezen.

Bron: wiadomo.co przez JUSTYNA KOĆ      język po Polsku