De Poolse Czarna Matka - Zwarte madonna

[Pieszyce]

Częstochowa en de De Zwarte Madonna - Carzna Matka
28. Mar 2009 at 22:52

Torun Marcel
Super Veteraan

DE POOLSE CZARNA MATKA -ZWARTE MADONNA

(persoonlijke impressie 2004)

Vooraf
Minstens tien duizend paraplus waren opgestoken. Niet omdat het regende maar vanwege de brandende zon die zich liet gelden als er weer een wolk voor de zon wegschoof.
Duizenden paraplu's in een menigte van minstens 400.000 mensen, die vandaag naar Częstochowa gekomen waren, om de Zwarte Madonna te aanbidden. Maar voor het zover was.....

De pelgrims
Met een zekere regelmaat wordt een groepering nadrukkelijk opgeroepen om naar deze bedevaartplaats af te reizen.
Soms zijn het de de spoorwegmedewerkers, maar ook de mijnwerkers, het verplegend personeel, de onderwijzers e.d. komen aan de beurt.

Vandaag kwamen de aanhangers van Radio Marya, een ultra conservatieve vleugel binnen de Poolse kerk die in 1991 opgericht is en nu 12,5 jaar bestond. Wekenlang werd via de eigen omroep van Radio Marya opgeroepen om naar Częstochowa te gaan en aan deze oproep werd zichtbaar gehoor gegeven.

De aankomst
Duizenden bussen van allerlei plaatsen in Polen kwamen tezamen op de parkeerplaats voor het klooster Jasna Góra. Bussen met mensen van het platteland, diepbruin van het werken op de akkers, bussen uit grotere steden, en ook veel mannen en vrouwen met of zonder kinderen, die individueel naar deze plaats gekomen waren.
Bij de groepen liep er vaak iemand voorop met een stok waaraan de naam van de plaats of parochie bevestigd was.
Via camera's werd de aankomst van al die groepen opgenomen en rechtstreeks uitgezonden via de Radio Marya zender en tevens op grote schermen rondom de plek waar de mis gehouden zou worden.
Alsof het de binnenkomst van atleten bij de opening van de Olympische Spelen betrof.
 
Onze reis
Hoewel geen Radio Marya aanhangers konden mijn vrouw Mira en ik toch met een van de bussen van onze parochie in Toruń mee naar deze 300 km zuidelijker gelegen bedevaart-plaats, circa 140 km. boven Kraków.
Om vier uur 's ochtends ( of 's nachts) vertrokken twee bussen vol richting Zuid-Polen.
Al om kwart over vier - terwijl het nog donker was  werd het eerste Marialied ingezet door de begeleidster en vervolgens door de hele bus meegezongen. Op zich klonk dit erg mooi. Maar het was ook wel erg vroeg......! Tijdens de reis werd dit nog zo'n keer of vier herhaald. En op de terugweg natuurlijk ook. Anders zou het klachten kunnen regenen bij de reisleiding omdat er te weinig gezongen zou zijn : ) !

Jasna Gora
Aangekomen in Częstochowa zagen we een constante stroom van mensen.
In feite heet de pelgrimplaats wel Częstochowa maar plek waar het allemaal plaatsvindt is het klooster "Jasna Góra" ( de Lichte Berg), ongeveer drie kilometer buiten het centrum.
Reeds van verre is het klooster al herkennen door de 105 meter hoge kerktoren die op het terrein van het klooster staat.
Het kloostercomplex is een vierkante vesting omgeven met bastions. Het complex is in 1382 door hertog Wladyslaw van Opole gebouwd voor de monniken van de orde van Paulus de Eremiet, die uit Hongarije naar Polen moesten vluchten.
In de kerk, die na een brand in 1690 verbouwd is tot een basiliek met een overigens prachtige barrok interieur, is de "Kapel van de moeder van God" (Kaplica Matki Boekiej). Daar wordt de icoon de "Carzna Matka" bewaard.
Slechts tweemaal per dag wordt de icoon aan de kerkgangers getoond.

Geschiedenis van Czarna Matka

Het schilderij
Het schilderij zou geschilderd zijn door de apostel Lucas op een stuk hout uit het huis van Jozef en Maria.
Tijdens een aanval van de Hussieten in 1430 werd de icoon uit het altaar gerukt. Toen de Hussieten de icoon wilden meenemen, werd het schilderij steeds zwaarder en zwaarder. Zij probeerden de icoon met zwaarden en sabels te lijf te gaan. Maar toen begon de icoon te bloeden en viel het in drie delen uiteen. Naar aanleiding hiervan is Jasna Góra veel later een bedevaartplaats geworden.

De restauratie
Koning Jagiello gaf opdracht om het paneel te restaureren en het lukte om de drie delen weer samen te voegen.
De restaurateurs lieten ter herinnering in de linkerwang van Maria een litteken zitten.
Over de vraag waarom Maria in het zwart afgebeeld werd zijn de "geleerden" het nog niet eens. Het kan aan het hout liggen, het kan oxidatie zijn, het kan de aanslag van de rook van kaarsen en wierook zijn. Kortom, een eensluidende verklaring is er niet. (Overigens zijn er meer Zwarte Madonna's in Europa maar die van Polen is wel het meest bekend).

Het voorprogramma
Voordat de mis begon was er een "voorprogramma" om de ontelbare mensen, die reeds op meegebrachte klapstoeltjes wachtten, bezig te houden met een optreden van sopranen en tenoren die alleen of tezamen een groot repertoire van Marialiederen zongen.
Tussendoor werd het publiek toegesproken door o.a. Profesor Rektor Tadeusz Rydzyk, de direkteur van Radio Marya die van de gelegenheid gebruik maakte om propaganda te verspreiden.

De Mis
De mis was feestelijk en werd bijgewoond door een van de kardinalen en minstens vijf van de vele bischoppen die Polen rijk is, uiteraard gekleed in goudkleurige kazuifels.
Om iedereen zicht te bieden op het altaar was dit geplaatst op een groot balkon hoog boven de menigte. De icoon van de Zwarte Madonna, waar het allemaal om begonnen was, was goed zichtbaar bij het altaar geplaatst. Zowiezo was de mis goed te volgen zij het via het grote scherm, want door de grote menigte zaten we ver weg van het balkon dat misschien een decimeter groot leek.
Grappig was dat, afhankelijk van de zon en bewolking, boven de bischoppen paraplus ( die in het Pools para-sols heten !) in de pauselijke kleuren wit en geel opgestoken werden. 

Wat er nog meer te doen was
Na de consecratie zijn we   pragmatisch als we soms zijn- opgestaan en hebben we het klooster beter kunnen bekijken. Tenslotte zaten de meeste mensen bij de mis, die wij konden blijven volgen via de tientallen luidpsrekens die overal opgesteld waren.
Het was nu mogelijk in alle rust en met aandacht de indrukwekkende kruisweg staties af te lopen die op stukken rots rondom het kloostercomplex gebouwd zijn.

Slot
Na de mis, het was inmiddels drie uur later, vertrokken de meeste mensen weer naar huis. En wij ook. Het was een bijzondere dag in onze vakantie.

N.B. Ik raad degenen, die ook ooit naar Cestochowa willen gaan, aan op een door de weekse dag te gaan om de sfeer hier bewuster te ervaren want dat lukt op een dag met zoveel mensen minder goed.    

[Pieszyce]

Re: Częstochowa en de De Zwarte Madonna - Carzna Matka
30. Mar 2009 at 07:47

Remco
Polenforum Veteraan
Kocham Piensk

Mooi verslag Marcel. Ik ben er ook 2 keer geweest, mijn schoonfamilie gaat er elk jaar heen om te bidden voor mijn jongste schoonzusje, die taaislijmziekte heeft. Traditie is dat je, wanneer je wat geld doneert, er het hele jaar gebeden zal worden voor je.

Nog altijd gaat het prima met haar. Mijn vader heeft in 2007 de strijd van kanker, vooralsnog gewonnen. Ook voor hem doe ik dit, en nog altijd is hij vrij van...

Zelf ben ik niet gelovig opgevoed, en als ik daar al gelovigen zie met hun Radio Maryja borden/spandoeken, dan vind ik dat een beetje ver gaan. Maar uiteneindelijk moet je zoiets gewoon respecteren, en is een uitje naar Jasna Gora zeer de moeite waard.