Het Karkonosze Nationaal Park is gelegen in het Zuid-westen van Polen, in de provincie Dolnyśląskie.
Copyright kpnmab.pl Park Logo
Het is een bergachtig gebied dat behoort tot de meest waardevolle landschappen en de natuurlijke leefgebieden van Midden-Europa. Haar gebied grootte is 5575 ha, 70% (3.828 ha) wordt bedekt met bos vegetatie. Het gebied onder strikte bescherming omvat de gehele sub-alpine en alpine zone van 1.717 ha (ca. 30%). De resterende ruimte staat onder gedeeltelijke bescherming, gericht op het herstel van beschadigde of vernietigde onderdelen van de natuurlijke omgeving en op het handhaven van het ecologisch evenwicht van een aantal belangrijke ecosysteem elementen.
Rondom het park is er een beschermd gebied van 11.266 ha. Deze zone wordt beheerd door lokale Bos inspecteurs van Szklarska Poreba, Kowary en Kamienna Góra. Overigens, bestaat het park uit twee enclaves gelegen in het Park bescherming zone: de Szklarska waterval (55 ha) en Chojnik Hill (80 ha). De nationale grens verdeelt ook het Karknosze Nationaal Park van het Tsjechische Krknoše National Park, die werd opgericht in 1963. Haar gebied, samen met de park bescherming zone, heeft een grootte van meer dan 55.000 ha. De belangrijkste doelstellingen van de constitutie van het park zijn onder meer: behoud van de natuurlijke of bijna natuurlijke ecosystemen om de biodiversiteit en de complexiteit van de ecologische systemen te beschermen, het herstel van beschadigde of vernietigde phytocenoses en zoocenoses, het evenwicht behouden tussen de ecologische processen, de beperking van de antropogene bedreigingen (voornamelijk door het minimaliseren van milieu-
agressieve vormen van toerisme in het Park gebied) aan de ene kant en het wetenschappelijk onderzoek en monitoring om de kennis van het park’s natuurlijke hulpbronnen te bevorderen en ze verwerken met efficiënte methoden aan de andere kant.
Historie
De huidige staat van de natuurlijke en culturele omgeving van de Karkonosze is beïnvloed door langdurige processen en economische ontwikkeling. Het bepalen van de laatste reden voor veranderingen in de berglandschappen waren mijnbouw en metallurgie, die hier gestart zijn met de ontwikkeling in de Middeleeuwen en vooral een bijdrage geleverd hebben aan de economische ontwikkeling en de bos transformatie in het gebied. Een andere belangrijke factor die wijzigingen afdwong in de natuurlijke vegetatie van de Karkonosze was het weiden van vee. De uitgestrekte gebieden, vroeger bedekt met bossen, werden in de 16e eeuw al gebruikt voor de landbouw. Het landschap en planten bekleding werd verder getransformeerd door de ontwikkeling van het toerisme. Het begin dateert uit de 17e eeuw. Toeristisch verkeer ging gepaard met de ontwikkeling van de communicatie. De bergen zelf moesten de aanleg aanzien van speciale toeristische wegen en wandelpaden om de bergen toegankelijk te maken voor de toeristen. Aan het eind van de 19e eeuw, begon de wintersport zich te ontwikkelen, rodelen was de eerste sport die populair werd in de regio.
Het jaar 1893 zag de eerste ski-klim tegen Śnieżka. De groeiende populariteit van de wintersport gaf aanleiding tot een intense ontwikkeling van de infrastructuur. Na 1956 werd het toerisme in Karkonosze nieuw leven ingeblazen: als gevolg van de grens wandelroutes die steeds toegankelijk werden voor toeristen (1957), de opening van de eerste liften van Karpacz omhoog naar Kopa (1959) en van Szklarska Poręba naar Szrenica (1961), en door de ondertekening van de Pools-Tsjechisch verkeersbureau Conventie (1961) nam het aantal toeristen in Karkonosze toe. De Karkonosze werd een van de bergen met de best ontwikkelde toeristische infrastructuur, niet alleen in Polen, maar ook in Centraal-Europa. Dit wordt bewezen door indicatoren als de dichtheid van toeristische routes (lengte per 1 km2), de dichtheid van het berg onderdak netwerk (aantal per 1 km2), de grootte van toeristische accommodatie infrastructuur in voorgebergte plaatsen, en tot slot het aantal toeristen die gebruik maken van de berg routes. Toch, de maatregelen om de natuurlijke omgeving van de Karkonosze te beschermen werden ook behoorlijk vroeg ingeschat. In 1910 werd de eerste Commissaris voor Milieu voor de Karkonosze benoemd, en in 1927 werd de Mountain Guard opgericht. De minister Raad besloot uiteindelijk om het Karkonosze National Park op 16 januari 1959 tot stand te brengen. De Tsjechische tegenhanger werd opgericht in 1963. Later, in 1993 werden de gebieden van beide Nationale Parken officieel erkend door de UNESCO als Biosphere Reserve Bilaterale Karkonosze / Krkonoše, met het oog op een forum van communicatie tussen de beleidsmakers van de grensoverschrijdende regio, lokale belanghebbenden en deskundigen.
Klimaat
In het park heerst een bergklimaat met strenge en koude winters, veel regen, en plotse veelal sterke windvlagen (meestal komend uit het westen) en grote temperatuurschommelingen. De temperatuur varieert afhankelijk van de hoogte boven NAP. Juli is de warmste maand van het jaar en januari de koudste. Zeer vaak komt er mist en bewolking voor. ‘In de zomer komen de temperaturen op de bergtoppen van het gebergte nooit boven de 15°C
Geologie
Er zijn zes keteldalen; Mały Śnieżny Kocioł, Wielki Śnieżny Kocioł, Czarny Kocioł Jagniątkowski, Kocioł Wielkiego Stawu, Kocioł Małego Stawu, Kocioł Łomniczki. De meest voorkomende steensoort in het gebergte is graniet. De top van de berg Śnieżka is gevormd uit hoornrots. In de bergen zijn ook edelstenen te vinden, zoals bv. amethist, kwarts, morion, robijn, granaat, toermalijn en zirkoon. In Szklarska Poręba kan je twee musea bezoeken met tentoonstellingen over deze mineralen.
Landschap
Karakteristieke kenmerken van het landschap zijn: Keteldalen, Rotsen, Gletsermeren zoals Mały Staw [2,881 ha groot / 3,45 m diep] en Wielki Staw [8,321 ha groot / 9,54 m diep], Beken, Nat moerasland, Veengronden en de bekende sparrenbossen.
Website: Karkonosze National Park
Meer informatie:
Flora en Fauna in de Karkonosze (NED.)
Afbeeldingen Karkonosze National Park
Karkonosze National Park overheidswebsite Engelstalig.
Tsjechisch – Poolse grens in de Karkonosze (Engelstalig)
Copyright vertaling Polenforum.nl
